ماهنامه شماره14(مهر ماه 1395)

1. مقدمه

چين: استفاده از استانداردهاي GS1 براي خودكار سازي داروخانه بيمارستان:

زمينه:

روش‌های سنتي و معمول داروخانه‌داری بسيار مستعد بروز خطا هستند كه باعث نگراني همواره بيماران است. تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران حوزه سلامت مشتاق‌اند تا به دنبال راه‌هایی براي بهبود صحت اطلاعات، بازدهي فرآيندها، كاهش هزينه‌ها و بهبود تجربيات بيماران از حضور در بيمارستان باشند. شركت‌هاي دارويي چيني با واردکردن GS1 به چرخه توليد خود، نتايج خوبي را مشاهده كرده‌اند. تصحيح اطلاعات دارويي و خودكار سازي فرآيند، در خلال حصول استاندارد GS1 منجر به كاهش هزينه‌ها، افزايش ضريب تأثیر و همچنين افزايش رضايتمندي بيماران و بهبود وضعيت ايمني آن‌ها شده است. با ايجاد تغييرات بنيادي در چرخه دارويي چين، فرآيند مديريت دارويي نيز روزبه‌روز در حال تحول است. راهنمایی‌های مديريتي GS1 باعث تركيب بهترين راهكارها در چرخه دارويي شده است.

چالش‌ها:

روش‌های سنتي و دستي داروخانه‌داری بسيار پيچيده و وقت‌گیر هستند و ممكن است بيماران به همين دليل داروهاي خود را در شرايط بحراني و حساس با تأخیر دريافت كنند و اين امربر كيفيت خدمات‌رسانی به بيماران تأثیر منفي دارد. همچنين داروخانه‌دار مسئول جستجو و تهيه داروها، تائید صحت آن‌ها، برنامه‌ریزی براي ذخيره داروها و درنهایت از چرخه خارج كردن داروهاي تاريخ گذشته است. همچنين داروخانه‌دار وظيفه تشريح نوع و ميزان مصرف دارو به بيماران را نيز داراست. با تحت‌فشار قرارگرفته پرسنل داروخانه در اثر پراكندگي و ازدياد مسئوليت‌هاي اينچنيني، اين امكان وجود دارد كه او همواره نتواند وظايف محوله را به بهترين وجه به انجام برساند.

راهكارها:

استفاده از GS1 و GTIN باعث می‌شود تا هر بسته دارو به شكلي استاندارد شناسايي شود. بعلاوه اين اطلاعات در هرجایی از چرخه دارويي مي‌تواند تغيير كرده و به‌روز شود. همچنين باركد GS1 مي‌تواند در تمامي مراحل بر روي بسته‌بندي اوليه يا ثانويه و نيز حمل و بارگيري حك شود. اطلاعات بسيار زياد تنها در چند رقم در يك فضاي كوچك ذخيره می‌گردد. اطلاعات مهمي همچون تاريخ انقضاء و …

مزايا:

در حال حاضر 60 درصد داروها در چين داراي باركد GS1 هستند. اين باعث مي‌شود تا بيمارستان دارو را از لحظه توليد در كارخانه تا هنگام مصرف شناسايي و ره‌گیری كند. براي ره‌گیری كامل با استاندارد GS1 براي تمامي داروها مراحل زير لازم اجراست:

• تخصيص GS1-128
• چاپ باركد GS1 دوبعدی بر روي بسته‌بندي‌هاي ثانويه: چاپ باركد و سپس چسباندن آن روي بسته‌بندي.
• مديريت خودكار داروخانه: دستگاهي مخصوص، باركد روي بسته دارو را می‌خواند و با استفاده از اسكنر خود مي‌تواند ابعاد بسته دارو را تشخيص داده و آن را بر روي تسمه‌نقاله صحيح قرار دهد تا دارو به محلي كه بايد ذخيره شود (كابينت) ارسال شود. در اين كابينت دربسته كه داروها به‌صورت خودكار در آن ذخيره می‌گردند، دما همواره کنترل‌شده و ديواره شیشه‌ای براي كنترل و چك كردن انجام كار توسط دستگاه تعبیه‌شده است.

• تخصيص باركد در داروخانه بيمارستان: پس از نوشتن نسخه توسط متخصص، كد نسخه بيمار در داروخانه بازخواني مي‌شود. سپس باركد نسخه به فرآيند توزيع ارسال‌شده و شناسه بيمار با شناسه نسخه مطابقت داده می‌شود. داروها به‌صورت خودكار جمع‌آوری‌شده و به همراه توضيحات اضافي و دوز مصرف چاپ‌شده به پنجره درخواست دهنده ارسال می‌گردد.

جمع‌بندي:

با استفاده از راهكارهاي مشاوره‌ای GS1 و نيز با استفاده از تكنولوژي باركد خواني، متصديان دارو در بيمارستان توانستند فرآيند خودكار توزيع دارو را با صحت و درستي انجام دهند. اين سيستم توزيع خودكار دارويي، توانسته است در مصرف زمان تا 40 درصد صرفه‌جويي كند و با مرئي كردن دیواره‌های داروخانه خطاهاي احتمالي سيستم تا 95 درصد کاهش‌یافته است. كاهش هزينه‌هاي بيمارستاني، افزايش امنيت و رضايتمندي بيماران از ديگر مزاياي اين سيستم است.

بيمارستان برن هوفن هلند؛ اولين بيمارستان هلندي با باركد منحصربه‌فرد بر روي تمامي تجهيزات پزشكي

اين اولين بيمارستان در سرتاسر هلند است كه سيستم رهگيري خود را بر اساس استانداردهاي جهاني GS1 در صنعت سلامت اجرا كرده است. بررسي جامعي كه از اين بيمارستان به‌عمل‌آمده نشان‌دهنده اين است كه بيمارستان يك سيستم باركد منحصربه‌فرد تحت استانداردهاي GS1 را بر روي تمامي تجهيزات اتاق‌های عمل حك كرده است. بر اين اساس، رهگيري به شكل كامل از زمان ورود يك محصول به بيمارستان تا زمان استفاده از آن محصول انجام می‌پذیرد. در اثر همين فرآيند ايمني بيماران بهبودیافته و زنجيره تأمین مؤثرتر مي‌شود. تمامي اين موفقيت‌ها حاصل همكاري نزديك و حمايت همه تيم‌هاي بيمارستاني درگير در اين فرآيند، از مديريت گرفته تا فروش و نيز از بخش‌های مالي تا واحد فناوري اطلاعات است.

زمينه:

بهبود ايمني بيماران و نيز مديريت مؤثر، انگيزه‌هايي بودند براي شروع فرآيند رهگيري در بيمارستان 380 تخت خوابي برن‌هوفن در ادن هلند. هدف نهايي اين پروژه، نمايان شدن صددرصدی جريان داخلي مصرف تجهيزات پزشكي، شامل مديريت بهتر فراخواني تجهيزات در زمان لازم، مديريت بهتر اقلام مصرفي و نيز كاهش فرآيند‌هاي غیر خودکار، مشخص‌شده بود. رهبري بيمارستان ابتدا تصميم گرفت تا تمام تمركز خود را بر روي رهگيري تجهيزات مصرفي در اتاق عمل بگذارد و به‌طور اخص اين پروژه با رهگيري تجهيزات پزشكي ارتوپدي آغاز گرديد. علت انتخاب واحدهای اتاق عمل اين بود كه 40 درصد از تجهيزات پزشكي مصرفي در بيمارستان در اين بخش تخصصي براي بيماران كارگذارده مي‌شد. ثانیاً اين تجهيزات ارتوپدي قابل‌نصب در بدن بيماران از قيمت بالاتري نسبت به سايرين برخوردارند. نمايش سريع نتايج بسيار حائز اهميت بود تا جلو هرگونه مقاومت بخش‌هاي ديگر در مقابل برقراري اين سيستم جديد گرفته‌شده و اطمينان نقش‌آفرینان را از پتانسیل‌های سود‌آور آن جلب كند. پس از اتاق عمل، اين بخش استريل بود كه مي‌بايست اين فرآيند در مورد تجهيزات حساس آن بكار برده شود.

براي شروع، بيمارستان نتايج اوليه را تحت عنوان “رضایت‌مندی و ايمني بيماران و تأثیر آن در اتاق عمل“در سال 2012 منتشر كرد كه نشان از بازگشت سود سرمایه‌گذاری در اين حوزه در عرض يك سال داشت. اين گزارش مديران و عوامل مؤثر ساير بخش‌هاي بيمارستان را نسبت به ادامه كار متقاعد كرد.

چالش:

گام اول متقاعد كردن توليدكنندگان بود تا تمامي اطلاعات محصول خود را نظير شماره كالا و نيز تاريخ‌هاي مهم، روي كالاي خود حك كنند. امروزه مدل‌هاي مختلفي از بارکدها چه باركد‌هاي تحت استاندارد GS1 و چه باركد‌هاي خويش ساخته شركت‌هاي مختلف، موجودند. همواره اين احتمال وجود دارد كه چندين باركد روي محصول نهايي حک‌شده باشد، كه همين امر باعث سردرگمي كارمندان بخش‌هاي اتاق عمل مي‌شود: كدام باركد را مي‌بايستي اسكن كرده و در رهگيري و ساير امور مورداستفاده قرار دهند؟ با توجه به اينكه بيمارستان مي‌بايستي تمامي كالاهاي ورودي را تحت نظارت قرار دهد اقدام به تعريف باركدي تحت استاندارد GS1 نمود تا آن را به كالاهاي فاقد اين باركد اختصاص دهد. هم‌اکنون در حدود 60 درصد كالاهاي ورودي به بيمارستان از زنجيره تأمین، داراي باركد خوانا و قابل اسكن شدن و 40 در صد نيز فاقد باركد مناسب هستند، كه مي‌بايستي در نقطه ورود به بيمارستان باركدهاي تعریف‌شده را دريافت نمايند. با اين تمهيدات كارمندان بيمارستان در اتاق عمل قادر به رهگيري كليه تجهيزات مصرفي تحت يك روش واحد بودند. درنهایت قانون‌گذاران كليه توليد و تأمین‌کنندگان را ملزم به داشتن باركد GS1 نمودند. داشتن مديريت مؤثر بر فرآيند فهرست برداري و نيز جابجايي تجهيزات درون بخش اتاق عمل و نيز ساير بخش‌ها در مقايسه با روش‌های سنتي كه زمان زيادي را صرف خود می‌ساختند به كارمندان اين قدرت را بخشيد تا باقدرت بيشتري بر روي فرآيند درمان بيماران تمركز كنند.

راهكار:

بيمارستان برن هوفن در حال حاضر قادر است تمامي تجهيزات كار گذاشته‌شده در بدن بيماران را توسط نرم‌افزار خویش ساخته رهگيري كند. اين نرم‌افزار كه بر اساس كد شناسه GTIN استوار است، اطلاعات بيماران را نيز به اين كد متصل می‌نماید. استفاده از استاندارد‌هاي GS1، بيمارستان را قادر ساخته است تا تمامي تجهيزات كاشته شده در بدن بيماران را از طريق اسكن باركدهاي آنان رهگيري و تمامي اطلاعات موردنیاز نظير تاريخ‌هاي توليد و انقضاي آنان را رؤیت كرده و در نرم‌افزار مربوطه ذخيره كند و بدین‌وسیله تمامي زنجيره تأمین را از آن منتفع سازد. همچنين در زمان فراخواني مجدد اين نرم‌افزار قادر است بر اين فرآيند مديريت كند و اطلاعات مربوطه را در اختيار كادر درماني قرار دهد و نيز با بكار بردن استانداردهاي GS1 از وارد آمدن آسیب‌های ناخواسته به بيماران كم كند. در حال حاضر اين بيمارستان در حال آماده‌سازی بخش‌هاي مختلف خود براي پذيرش پروتكل‌هاي UDI اتحاديه اروپا در تمامي بخش‌ها به‌عنوان يك آيين‌نامه اجرايي است.

نتايج:

برپا كردن پروژه رهگيري تجهيزات پزشكي در بيمارستان برن‌هوفن يك موفقيت بسيار بزرگ به‌حساب می‌آید كه باعث كاهش چشمگير هزينه‌ها و افزون بر آن داراي مزاياي فراوان ديگر است. بيمارستان هم‌اکنون به مدد استفاده از اين استانداردها قادر است فعاليت‌هاي ذيل را به‌درستی به انجام رساند؛

• رهگيري كليه تجهيزات مصرفي چه در انبارها و چه در بدن بيماران در كمترين زمان ممكن.
• كاهش وابستگي به فرآيندهاي كاربر محور و تضمين سرعت بخشيدن به ثبت كالاهاي پزشكي.
• اتصال ايمن به بانك اطلاعات ملي تجهيزات پزشكي.
• ثبت اطلاعات تجهيزات كاشته شده در بدن بيماران در پرونده الكترونيكي بيماران.
• كاهش فرآيندهاي غیر خودکار در اتاق عمل.
• رؤیت ديجيتالي انبار و كالاهاي موجود در آن.
• كاهش دورریز تجهيزات پزشكي با توجه به تاريخ‌هاي انقضا تجهيزات.
• دريافت اطلاعات كالاهاي دريافتي از تأمین‌کنندگان بجاي استخراج اطلاعات از منابع غير معتبر.
• بينش صحيح از هزينه كالاهاي مصرفي در بخش‌هاي اتاق عمل جهت برنامه‌ریزی‌های آينده.
• توسعه تحليل‌هاي مالي ساليانه.

شاخص‌هاي كليدي عملكرد:

• تعداد كل تجهيزات ثبت‌شده در نرم‌افزار بيمارستان؛ 9245 عدد.
• تعداد كل تجهيزات درماني فعال بيمارستان؛ 3477 عدد.
• تعداد كل تجهيزات ثبت‌شده در بدن بيماران؛ 4761 عدد.
• تعداد كل تجهيزات ثبت‌شده خارج‌شده از بدن بيماران؛ 1771 عدد.
• ارزش كل تجهيزات درماني موجود در انبار بيمارستان در ابتداي پروژه؛ 000/807 يورو.
• ارزش كل تجهيزات درماني استريل بيمارستان؛ 000/677 يورو.
• صرفه‌جويي‌هاي مالي به روايت آمار:
• كاهش هزينه‌هاي انبار‌داري؛ 31 درصد.
• كاهش ارزش موجودي انبار؛ 6/23 درصد.
• كاهش دورریز؛ 72 درصد و معادل 200/25 يورو.
• كاهش سود پرداخت‌شده بابت كاهش هزينه‌هاي انبار‌داري؛ 517/2 يورو.

جمع‌بندي:

مرحله بعدي پيش روي بيمارستان استفاده از اين استانداردها در بخش‌هاي ديگر بيمارستان و نيز در مورد ساير تجهيزات پزشكي است. در ضمن برنامه بعدي بيمارستان استفاده از تجربيات بيمارستان سنت جيمز دوبلين در مديريت چرخه داخلي تأمین تجهيزات است. همچنين در بخش‌هاي پرخطر، در آينده نزديك دستگاه‌هاي اسكن جنب تخت بيماران به‌کارگیری خواهند شد. در بخش‌هاي تصویربرداری راديولوژي و كارديوگرافي نيز فرآيند رهگيري بين‌المللي تجهيزات پزشكي (GTSH) برقرار خواهد گرديد و در صورت موفقیت‌آمیز بودن فرآيندهاي مبتني بر استانداردهاي GS1 در بخش اتاق عمل، اين فرآيند به ساير بخش‌هاي اتاق عمل تسري خواهد يافت. سيستم‌هاي برپاشده در اين بيمارستان تحت رهبري GS1 هلند قرار دارند و عوامل گروه رهبري در حال بررسي شرايط برقراري باركدهاي تحت استاندارد اتحاديه اروپا در اين بيمارستان هستند. اين بيمارستان همچنين در حال حاضر يك شريك استراتژيك براي سيستم ملي ثبت تجهيزات درماني كاشته شده در بدن بيماران است و راهكارهاي آزموده شده در اين بيمارستان به‌عنوان شماي كلي و دوربرد براي ساير بيمارستان‌ها مورداستفاده قرار خواهد گرفت.

نكاتي پيرامون برقراري سيستم رهگيري در بيمارستان برن‌هوفن:

• از داشتن شبکه‌ای از همكاران كه مي‌خواهند به شما كمك كنند مطمئن شويد.
• فرآيندهايي كه بايد بهبود بخشيده شوند را معين كنيد.
• حوزه‌هايي را كه از ايجاد سيستم باركد نفع خواهند برد را مشخص نمایید.
• از راهكارهاي مؤثر و مفيد سازمان GS1 كشور خود منتفع شويد.
• از بيمارستان‌هايي كه فرآيندهاي نظير شمارا پياده کرده‌اند، ديدن كنيد.

انگلستان؛ استفاده شركت توليدي تجهيزات فني ارتوپدي DM از استانداردهاي GS1 در تغيير شيوه کسب‌وکار؛

مشابه تمامي شركت‌هاي توليدي تجهيزات ارتوپدي براي ایالات‌متحده، اين شركت نيز مي‌بايست تمامي آيين‌نامه‌هاي لازم‌الاجرای FDA را علاوه بر آيين‌نامه‌هاي UDI برآورده سازد. با برقراري استانداردهاي GS1، آن‌ها توانستند علاوه برافزایش ضريب تأثیر محصولات خود و كاهش هزينه‌هاي توليد نيازهاي FDA را نيز برآورده سازند.

زمينه:

شركت با مسئوليت محدود DM يك تولیدکننده تجهيزات فني ارتوپدي در سطح جهاني است كه در بخش‌هاي ارتوپدي و عصبي كاربرد دارند. محصولات آن‌ها پس از صدور به 25 كشور جهان به كساني كه با مشكلات و کمبودهای عصبي و اسكلتي درگير هستند كمك می‌کند تا به زندگي عادي خويش بازگردند. در اين مسير GS1 بريتانيا در برآورده كردن پیش‌نیازهای لازم براي تجارت ايشان در ایالات‌متحده و نيز بريتانيا كمك شايان توجهي كرده است.

چالش:

شركت توليدي DM بالغ‌بر 150 نوع مختلف از محصولات را توليد می‌نماید. طبيعت توليدات اين شركت و نيز خصوصيات منحصربه‌فرد هر بيمار باعث آن شده است تا هر دو محصول، هرگز مشابه يكديگر نباشند. اين سطح از شخصي‌سازي محصولات فرآيند توليد را بسيار پيچيده و كارگران را نيز سردرگم مي‌نمايد و در مسير برآورده كردن نيازهاي آيين‌نامه‌هاي اجرايي لازم‌الاجرا در هر دو بازار ایالات‌متحده و نيز بريتانيا، آن‌ها دچار معضلات فراواني خواهند شد. در ایالات‌متحده كه بزرگ‌ترین بازار اين شركت است، سازمان غذا و داروي آمريكا FDA تمامي محصولات دارويي را به داشتن باركد منحصربه‌فرد UDI ملزم كرده است در ضمن تمامي اطلاعات اين محصولات مي‌بايستي در سامانه FDA ذخيره و مديريت شوند. از طرف ديگر در بازار بريتانيا نيز وزارت بهداشت اين كشور، استفاده از استانداردهاي GS1 را براي تمامي محصولات توليدي در زنجيره تأمین الزامی کرده است و در آينده نزديك قوانيني جامع‌تر در حوزه يورو جهت تجميع اين استانداردها تحت لواي استاندارد اروپا به تصويب خواهد رسيد.

راهكار:

درك نيازها؛ شركت DM با همكاري GS1 بريتانيا نيازهاي خود را براي دسترسي به اين آيين‌نامه‌ها درك كرده است. در ابتداي امر، مشخصات فني موردنیاز به جهت تطابق با استانداردهاي GS1 شناسايي و اعلام گرديد. سپس تمامي محصولات اين شركت داراي باركد تحت استاندارد GS1 شدند. در حال حاضر هر جزء از توليدات داراي:

• كد شناسايي منحصربه‌فرد.
• مشخصات كاملي از محصولات توليدي.

هستند. اين اطلاعات در قالب يك باركد GS1 كه به‌راحتی توسط دستگاه‌هاي بارکد خوان قابل اسكن هستند ذخیره‌شده‌اند.

ارسال اطلاعات به FDA:

تمامي اطلاعات كالاي مصرفي در ایالات‌متحده مي‌بايستي در سامانه GUDID ذخيره گردند. اختصاص خصوصيت‌هاي فردي بسيار ويژه، ذات توليدات اين شركت است و استفاده از راهكارهاي مؤثر GS1 به‌خوبی از توليدات DM جهت ثبت در GUDID حمايت به عمل مي‌آورد به‌طوری‌که اطلاعاتي كه توسط DM ذخيره مي‌گردند به‌راحتی در سامانه FDA پذيرفته و ثبت مي‌شوند. با استفاده از اين استانداردها، آن‌ها علاوه بر مزاياي مذكور به ايجاد دگرگوني‌هايي نيز در تجارت خويش چشم دوخته‌اند.

مزايا:

• ايجاد دگرگوني‌هاي اساسي: در مسير دستيابي به اين آيين‌نامه‌هاي مصوب GS1 و نيز FDA، فرصتي پديد آمد تا اين شركت با نگرشي دوباره به درون مجموعه، تغييراتي اساسي در چرخه توليد خويش ايجاد نمايد.
• ره‌گیری خودكار: با برقراري اين استانداردها، سيستم ثبت سفارش به‌روز گرديد تا هر محصولي با توجه به باركد منحصربه‌فردش در هر نقطه از خط توليد، از مرحله سفارش تا توليد، قابل رهگيري باشد.
• نمونه‌ای از يك موفقيت: اين نمونه اجراشده توانست فرصتي را به وجود آورد تا شركت بتواند نقاط حساس خط توليد خود را شناسايي كند و در اين مسير از راهكارها و ترفندهايي جهت گذر از اين تنگناها بهره جويد. حالا اين تولیدکننده معظم از مزاياي استفاده از اين سيستم مطلع است و آن را همچون يك مرحله حركت روبه‌جلو مي‌داند.
• نه‌فقط توليدات بلكه انسان‌ها نيز: اين باركد تنها منحصر به سفارش‌ها نيستند، بلكه، كارمندان خط توليد نيز داراي كد شناسايي هستند. اين شركت قادر است تمامي كارمندان خود را در مسير توليد شناسايي كند. با نصب تجهيزات اسكن باركد، آن‌ها قادرند از رخداد تمامي اتفاقات و تعداد كارمندان حاضر در هر بخش مطلع شوند و از این‌که چه كسي در چه زماني بر روي چه محصولي كار مي‌كند آگاهي يابند.

جمع‌بندي:

• انطباق با سيستم UDI و FDA: برقراري راهكارهايي جهت بارگذاري اطلاعات محصول در GUDID سبب شد تا نياز‌هاي شركت در خصوص دستيابي به كد UDI نيز برآورده شود.
• گسترش استاندارد GS1: برنامه بعدي اين شركت پس از موفقيت در برقراري اين استانداردها، تسري دادن آن به ساير بخش‌ها و توليدات زيرمجموعه خود است.
• یکپارچه‌سازی سيستم‌ها: با استفاده از اين راهكارها، فرصتي پديد آمد تا مجموعه، ديد كاملي از تمامي خط توليد خود، از لحظه دريافت سفارش تا لحظه ارسال محصول به مشتري يا به عبارتي از سفارش تا صدور فاكتور، داشته باشد. قبل از اين، روند دريافت سفارش و توليد شركت بر اساس فرآيندهاي كاغذي بود و تلاش و هزينه زيادي را مصروف خويش می‌ساخت تا پیام‌ها و سفارش‌ها را براي بخش‌هاي مختلف توليدي ارسال كند و در اين مسير پيچيده و پرپیچ‌وخم، رهگيري يك درخواست غیرممکن می‌نمود. استانداردهاي GS1 آن‌ها را قادر ساخت تا تمامي سفارش‌ها خود را در خط توليد به‌راحتی و با سرعت رهگيري كنند و زمان مصروف جهت توليد قطعات را نيز به شكل قابل‌توجهی كاهش دهند.

دستيابي سيستم بيمارستاني لوئیزیانا آمريكا به سيستم ثبت سفارش‌ها بدون دخالت نيروي انساني با استفاده از استانداردهاي GS1 (سيستم درماني مبلغان مذهبي براي بانوان ما):

اين سيستم درماني براي بانوان، در حال حاضر مشغول اجراي يك برنامه نمونه دوساله براي گسترش هرچه بيشتر دستاوردها، به‌روز بودن و خودكارسازي زنجيره تأمین خود در حوزه‌هاي وسيع، با استفاده از استانداردهاي GS1 است. همچون ساير فرآيندهاي درماني اين سيستم درماني قصد دارد خطاهاي انساني و نقصان اطلاعات در زنجيره تأمین را با ثبت اطلاعات در سامانه مديريت انبار خود (MMIS) از لحظه ورود تا زمان دريافت و مصرف دارو بر بالين بيمار به‌صورت خودكار انجام دهد. در سال 2014، سيستم درماني فوق‌الذکر آنچه را كه تاکنون به‌عنوان مأموریت غیرممکن می‌نمود و آن، انجام زنجيره تأمین بدون دخالت كاربران بود را با خطاي صفر به انجام رساند و هم‌اکنون نيز در حال تكرار فرآيند با ساير تأمین‌کنندگان است. سيستم درمانی فمولس (FMOLHS) تأسیس‌شده در پايتخت ايالت لوئیزیانای آمريكا، به‌عنوان رهبر توسعه‌دهنده خدمات درماني در ايالت خود است. براي ساليان، بيمارستان‌هاي ایالات‌متحده براي استقرار يك سيستم بدون دخالت كاربر به‌عنوان هدف اصلي مدیریت‌زنجیره‌تامین و سفارش‌ها، در تلاش بوده‌اند.

اين بيمارستان، با استفاده از تجربيات و آموزه‌هاي ديگر بيمارستان‌ها در ساير ايالات همچون ايالات مرسي و مايو و سايرين، نقاط حساس و كليدي را براي اولين بار در تابستان 2014 در همكاري با اولين شريك تأمین‌کننده خود بانام شركت دارويي كوك به دست آورد. همچنين بيمارستان يك فرآيند تکرارشونده را براي استفاده از آن با ساير شركاي تأمین‌کننده توسعه داد و در ماه‌های پيش رو اين فرآيند را با ساير تأمین‌کنندگان نيز به انجام خواهد رساند.

چالش:

يكي از مهم‌ترین مسئوليت‌هاي درماني عصر حاضر آن است كه تمامي سيستم‌هاي درماني مي‌بايستي جهت تأمین هرچه بيشتر سلامت، كاهش هزينه‌هاي درماني و بهبود سلامت جامعه و ايمني بيماران با يكديگر اجماع كنند. اگرچه اين امر در صورت استفاده يك بيمارستان از اطلاعات نادرست محقق نخواهد شد و براي هر سيستمي كه در بيمارستان با سلامت بيماران در ارتباط است، صحت و دقت اين اطلاعات نقشي كليدي ايفا می‌کند.

راهكارها:

استاندارد‌هاي GS1، در يك زنجيره تأمین کاملاً خودكار به وجود آورنده: صحت انجام پروسه تجاري، مشاركت براي بهبود امنيت بيماران و امنيت زنجيره تأمین و كنترل اطلاعات بحراني به اشتراک‌گذاری شده در هر مرحله از اين راه (از تولیدکننده تا مصرف‌کننده) هستند. استاندارد كردن داده‌ها، بسياري از منافع قابل پیش‌بینی و غیرقابل‌پیش‌بینی را تأمین می‌کند. داشتن ديدي واضح از زنجيره تأمین در زمينه‌هاي گوناگون توليد، همچون مديريت انبار‌داري، مديريت قراردادها، دعاوي حقوقي و بازپرداخت‌ها، مراقبت از بيماران، مديريت ثبت و بسياري ديگر را بهبود مي‌بخشد. اين بيمارستان برقراري استانداردهاي GS1 را با شركت دارويي كوك در ماه مي 2014 آغاز نمود و اولين سفارش خودكار به‌درستی در هفتم جولاي 2014 به ثبت رسيد. سفارش، 100 درصد خودكار انجام شد و بيمارستان توانست يك سفارش خريد را به‌صورت خودكار ثبت، ارسال و درنهایت كالا را انبار مركزي دريافت نمايد و پس از اسكن آن، رسيد دريافت محصول را ارسال كرده، فاكتور را دريافت و هزينه را پرداخت نمايد و كالا را با صحت كامل در بيمارستان بدون دخالت كاربر وصول كند.

چند مرحله اساسي:

• بيمارستان و شركت كوك در چندين گام اساسي موفق به برپايي استاندارد GS1 شدند و اين فرآيند براي ساير تأمین‌کنندگان نيز قابل تكرار است.
• بيمارستان براي چارت سازماني بازتعريف شده خود براي هر منصبی يك GLN خاص تعريف نمود. اين اطلاعات با شركت كوك نيز به اشتراك گذاشته شد. آن‌ها هم‌اکنون از اين کد مکان‌ها بجاي سيستم شماره‌گذاری خويش بهره مي‌برند. شركت كوك نيز متقابلاً کد مکان‌های خود را با بيمارستان به اشتراك گذاشت.
• بيمارستان تمامي تبادلات خويش را با اين کد مکان‌ها مورد آزمايش قرارداد. اين مرحله از كار، شركاي مترجم اطلاعات را نيز در اين پروژه درگير نمود تا از صحت اطلاعات EDI اطمينان حاصل كنند كه با استفاده از کد مکان‌ها به‌درستی انجام‌گرفته است.
• همكاري بيمارستان با تهیه‌کننده نرم‌افزار MMIS خود، تضمين كرد كه اين نرم‌افزار قابليت پشتيباني و دريافت کد مکان‌ها را داراست و در آينده، علاوه بر اين، مي‌تواند GTIN کالاها را نيز در خود ثبت نمايد.
• وقتی‌که سيستم درماني بيمارستان از موفقيت چرخه صحيح آزمايش فرآيند ثبت درخواست مطمئن شد، آن را در دنياي واقعي پياده نمود.
• شركت كوك به هركدام از محصولات خود كد شناسه GTIN را الصاق نموده است. همچنين بيمارستان نيز در خصوص هركدام از اقلام مصرفي خود GTIN منحصربه‌فرد دريافت نموده است و اين کدها را در سيستم مديريت MMIS خود بارگذاري نموده است. تيم مديريت بيمارستاني مطمئن شدند كه تمامي اطلاعات موجود در سامانه ايشان درست است. اطلاعات آن‌ها با تولیدکننده مطابقت دارد وقتي تمامي كالاها در سيستم MMIS كد دار شدند، بيمارستان ‌توانست درخواست خود را مبتني بر GTIN ارسال نمايد. براي 4 هفته بيمارستان با دقت تمامي جابجایی‌های الكترونيك را رصد مي‌كرد و صحت تمامي فرآيند‌هاي انجام‌شده مجدداً كنترل می‌شد. آن‌ها در خلال اين تغييرات، آيين‌نامه‌هاي FDA و VDI را نيز برآورده ساختند. ثبت GTIN داروها در مبادي ورودي، بيمارستان را قادر می‌ساخت تا در تمامي داروهاي ورودي به بيمارستان نظارت كند و بداند هركدام كجا هستند. آن‌ها بر اين باور بودند كه سلامت جامعه درگرو دانستن محل واقعي داروها و اينكه چه كسي و در چه زماني دارو را مصرف می‌کند است.

نقاط كليدي:

این‌که پس‌وپیش هر رويدادي را با دقت نظاره كنيم براي تأثیر هر فعاليت تجاري ضروري است؛ بنابراین بيمارستان حساس‌ترین نقاط را براي رصد فرآيند خويش تعيين نمود:

• صحت سفارش خريد، فاكتور و پیش‌پرداخت.
• گزارش‌گیری از بازده فاكتورهاي اصلي: مشكلات حقوقي، روند مصرف، بازپرسازي خودکار و هدايت تقاضاها در زنجيره تأمین.
• مديريت انبار‌داري: ارزش كالاهاي در اختيار، كاهش اقلام، بازتعريف فعالیت‌ها، فراخوانی‌ها و مديريت تاريخ‌هاي انقضاء.

جمع‌بندي:

حركت به سمت ثبت سفارش‌ها خودكار، درنتیجه باعث شد تا بيمارستان يك فرآيند كامل و بی‌نقص و به‌روز از مديريت داروها را بنيان نهاد. شروع فرآيند در اين بيمارستان با ساير شرکای، باعث درك اين موضوع مي‌شود كه ايمني طولانی‌مدت سلامت، در يك زنجيره تأمین خودكار محقق می‌گردد. با برقراري سيستم سفارش خودكار، آنچه تاکنون به نظر دست‌نیافتنی مي‌نمود، امروزه، يك واقعيت روزمره در بيمارستان است. براي بيمارستان‌هايي كه به هر دليلي براي اجراي اين راهكارها همچنان مردد هستند و يا در تلاش‌هايشان تأخیر كرده‌اند درس‌هاي آموخته‌شده از اين بيمارستان مي‌تواند راهگشا باشد.

ابتكارات حكومتي:

سازمان ملي بهداشت استراليا NSW از برقراري استانداردهاي GS1 منتفع مي‌شود:

سازمان ملي بهداشت استراليا، بزرگ‌ترین سيستم درماني عمومي در استراليا است كه با استفاده از سيستم‌هاي دستي و از منابع گوناگون به جمع‌آوری اطلاعات اقدام می‌کرد. اين روش‌های غیر خودکار بسيار ناصحیح، غیرقابل‌اعتماد و باعث كندي در امر تجارت مي‌شد. اين مدل‌ها براي انتقال داده‌ها از سيستمي به سيستم ديگر كه الزامي براي رشد خدمات درماني نيز است، مناسب نبودند. در سال 2005 بود كه سيستم‌هاي استاندارد GS1 در اين سازمان برقرار شدند و بانك اطلاعاتي و نيز كاتالوگ الكترونيكي ملي برقرار گرديد. اين استاندارد‌ها در تمام سيستم درماني استراليا، باعث انتقال داده‌ها به ايمن‌ترين و بهينه‌ترين شكل ممكن شدند تا سهولت بيشتري در چرخه تأمین حاصل آيد. كاتالوگ ملي محصولات باعث افزايش كيفيت اطلاعات درون سيستم شد و همکاری‌های نزديك با GS1 استراليا باعث توسعه و بهبود ساختارهای اين سيستم شد تا همگي نشان‌دهنده منعطف بودن اين فرآيند در طول زمان باشند.

زمينه:

سيستم درماني ملي عمومي در كشور استراليا يك سيستم در كلاس جهاني و با حدود تقريبي 220 بيمارستان عمومي تحت پوشش است كه در حدود 105 هزار نفر كارمند و 15 ناحيه درماني را شامل مي‌شود. از اين نواحي 15 گانه درماني، 8 ناحيه به مناطق سيدني و 7 تاي ديگر به باقي مناطق در استراليا خدمات رساني مي‌كنند. سيستم درماني ملي عمومي استراليا، در سال 2007 تاسيس گرديد تا خدمات موثر غير باليني و همچنين خدمات مورد نياز بيمارستاني را به بخش‌هاي عمومي صنعت سلامت استراليا، با بودجه اي بالغ بر يك ميليارد دلار ارائه دهد. سيستم درماني ملي عمومي استراليا با بكار گيري 6400 نفر كارمند، ماهانه در حدود 72000 سفارش را در قالب 8000 فاكتور روزانه پردازش و پرداخت مي‌نمايد.

چالش:

اطلاعاتي كه اين مجموعه نياز داشت، همواره از طريق سيستم‌هاي غير ايمن و غیر خودکار و منابع غیرمطمئن، همچون روزنامه، ايميل و كاتالوگ‌هاي كاغذي به دست مي‌آمد كه همگي پرهزینه و در بسياري از موارد موازي كاري بودند. كنترل هزينه‌هاي بالاسري در قراردادها و نيز مناقصاتي كه قرار بود سازمان در آن‌ها شركت كند، چالشي بسيار مهم پيش روي اين صنعت عظيم بود و گزارش منابع در حال كاهش به خاطر استفاده سيستم‌ها از اطلاعات نامطمئن همین‌گونه منابع، تبديل به بزرگ‌ترین نگراني مديران ارشد شده بود. ثبت بالغ‌بر 18000 درخواست خريد هفتگي كه هرکدام داراي پیچیدگی‌های نوشتاري و در برخي موارد حتي بدون هیچ‌گونه نوشتاري انجام می‌شدند، نيازمند وجود نيروي انساني بسيار خبره و كارآمد داشتند. كمبود نيروي انساني در سيستم قديم ثبت درخواست‌ها كه با مشاركت هر دو بخش كارمندان دفتري و نيز كادر درماني به انجام می‌رسید، باعث شده بود تا حداقل 45 درصد از فاكتورها، به ارزش تقريبي 10 ميليون دلار در هفته، بدون پردازش سريع و با تأخیر انجام شوند. همچنين به جهت تأثیر حداكثري راهكارهاي درماني در سيستم درماني استراليا می‌بایستی دو يا چند سيستم درماني مجزا با همديگر همكاري و تراكنش مؤثر داشته باشند و سيستم قديمي، مساعد تبادل اطلاعات فی‌مابین دو يا چند مجموعه درماني جهت بهره‌برداري حداكثري از توانمندي‌هاي يكديگر نبود. وجود همين منابع غير معتبر و غیررسمی كسب اطلاعات باعث بروز موانع جدي در مسير تجارت و کسب‌وکار واحدهاي درماني در اين كشور و از همه مهم‌تر كاهش سطح ايمني بيماران در بيمارستان‌ها شده بود.

راهكار:

سازمان ملي بهداشت استراليا NSW، يافتن نقاط حساس و كليدي سيستم را براي ارائه يك راهكار مناسب و كارا بر عهده داشت؛

• بهبود سيستم تداركات دارويي درنتیجه تهيه اطلاعات صحيح.
• داشتن توانايي رصد كردن چرخه تأمین داروها به جهت آشنايي با تحليل روندها، شناسايي خريداران عمده و نيز تأمین‌کنندگان و منطبق كردن آن‌ها با آيين‌نامه‌هاي مصوب سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW).
• كاهش دادن فرآيندهاي غیر خودکار، خطاهاي انساني و نيز اصلاح خطاها و درنتیجه صرفه‌جويي در منابع و هزينه‌ها.
• ترسيم يك نقشه راه براي ايجاد سيستم هوشمند يكپارچه تبادل اطلاعات ميان بخش‌هاي درماني.
• تهيه يك فرآيند هوشمند براي پردازش خودكار اطلاعات دريافتي.

در سال 2005 ميلادي، سازمان GS1 استراليا، راهكار هماهنگ‌سازی شبكه اطلاعات دارويي (NPC) را به‌عنوان مؤثرترین راهكار براي حصول اهداف فوق و نيز براي دستيابي به سيستم ملي تبادلات الكترونيكي دارويي برگزيد. امروزه شبكه اطلاعات دارويي (NPC) به‌عنوان تنها و بزرگ‌ترین بانك اطلاعات داروها يك ذخيره بزرگ و ارزشمند از داده‌هاي معتبر دارويي است و به‌عنوان هسته مركزي واصلی براي تائید صحت اطلاعات داروها مورداستفاده قرار می‌گیرد. تمامي تهیه‌کنندگان ملزم به ثبت اطلاعات توليدات خود در اين سامانه بوده و ورود اطلاعات را بر اساس استانداردهاي بين‌المللي انجام مي‌دهند. همين استانداردهاي بين‌المللي، قرارگيري داروها و انواع آن‌ها را در بخش‌ها و دسته‌های مختلف مديريت مي‌كنند. الزام شبكه اطلاعات دارويي (NPC) براي استفاده از كدهاي يكتاي GTIN تحت استاندارد جهاني GS1 در سطوح مختلف بسته‌بندي، مجالي براي نمايش توان استانداردهاي GS1 به دست داد. همچنين تبادل اطلاعات کد مکان (GLN) توليدكنندگان، با ساير شركاي تجاري از ديگر راهكارهاي GS1 تعیین‌شده بود. آن‌ها همچنين براي حل مشكل ارتباط دويا چند سيستم درماني و براي به اشتراک‌گذاری اطلاعات آن‌ها با يكديگر، نيازمند وجود یک‌راه حل فراگير بودند. سيستمي كه مي‌بايست اطلاعات اخذشده از صاحبان اطلاعات را با صحت، كيفيت و درستي با ساير بخش‌ها به اشتراك گذاشته و آن‌ها را براي دريافت و استفاده از اين داده‌ها آماده مي‌كرد. استفاده سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW) از كاتالوگ الكترونيكي محصول، آن‌ها را بر آن داشت تا اطلاعات خود و ساير شركا را تحت سامانه شبكه اطلاعات دارويي (NPC) به‌درستی ادغام كنند. در همين زمينه تيم پشتيباني داده‌ها در GS1، در شروع و نيز در خلال پروژه، كمك شاياني براي آن‌ها بود و در آينده نيز براي رشد آن‌ها برنامه‌های خوبي را داراست. يكي از قابلیت‌های جالبي كه در خلال برقراري سيستم شبكه اطلاعات دارويي (NPC) توسط طراحان به مجموعه اضافه شد قابليت ثبت و اخذ تصاوير داروها بود. اتخاذ اين راهكار هوشمندانه، GS1 را به‌عنوان ارائه‌دهنده راهكارهاي مؤثر براي تأمین‌کنندگان، معرفي نمود.

مزايا:

برقراري شبكه اطلاعات دارويي (NPC) يك راهكار مؤثر براي جلوگيري از استفاده از منابع متغير و نامطمئن داده‌ها بكار بست. تحليل شبكه اطلاعات دارويي (NPC) مشخص نموده است كه ادغام و ارتباط دو سيستم مجزا، پيش‌نيازي بسيار مهم براي دست‌یابی به پروسه كامل تأمین مؤثر است و كيفيت اطلاعات را در اين فرآيند ارتقا مي‌بخشد. در تبادل اطلاعات درنتیجه ادغام دو سيستم مجزا به نظر می‌رسد كه درخواست‌های خريد ناقص، به شكل قابل‌توجهی كاهش يابند و ميانگين زمان مصروف براي پروسه درخواست موردنظر نيز كاهش يابد. اين صرفه‌جويي درنتیجه كاهش زمان مصرف‌شده براي تصحيح اشتباهات رايج در روش‌های غیر خودکار ارسال و دريافت به‌اشتباه داروها است. فرآيندهاي ثبت دستي اطلاعات كه توسط بيمارستان تا پيش از بروز رساني و ارتقا سيستم سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW) در تهيه كاتالوگ داروها و نيز براي ثبت درخواست‌ها، فاكتورها و خريدها و انبارداري مورداستفاده قرار مي‌گرفت، حذف شدند و ذخيره و گردآوري داده‌ها، از روش‌های خودكار بهره جستند. اين خودكار سازي، قدرت كاربران را براي تمركز دقيق‌تر و بهتر بر مشخصات داروها و نيز گزارش‌گیری‌ها، به شكل قابل‌توجهی افزايش داد.

نتیجه‌گیری و گام‌های بعدي:

سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW) بر آن است تا تجربيات به‌دست‌آمده از برقراري اين فرآيند‌هاي خودكار را، به ساير بيمارستان‌هاي مشمول اين طرح در منطقه مركزي انتقال دهد و با همگام‌سازی و یکپارچه‌سازی سيستم‌هاي بيمارستان‌هاي مختلف، درنتیجه تبادلات ايمن ميان سيستم‌ها، گامي به جلو بردارد. استفاده از راهكارهاي جهاني و مورد تائید GS1، به‌طور حتم باعث استفاده بیش‌ازپیش از شماره منحصربه‌فرد و جهاني كالا (GTIN)، تهيه استاندارد كاتالوگ محصولات، روندهاي پرداخت و فرآيند رهگيري كالا منطبق بر استاندارد جهاني GS1 خواهد شد. براي دستيابي به منافع حداكثري از طرح‌هاي انجام‌شده، حياتي‌ترين مسئله، به اشتراک‌گذاری دستاوردهاي حاصل از اجراي اين طرح‌ها با ساير ذينفعان است. در حال حاضر سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW) در حال تكميل زنجيره تأمین خود مبتني بر استفاده از استانداردهاي بين‌المللي GS1 است و در قدم اول، آن‌ها در حال تغيير قالب‌هاي موردنیاز، نظير كاتالوگ‌ها، ثبت درخواست‌ها، فاكتورهاي خريد، صورتحساب پرداخت‌ها و نيز اخذ گزارش‌های در خصوص هزينه‌هاي انجام‌شده هستند. در همين راستا از دسامبر 2014 تاكنون سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW) اقدام به گردآوري و ذخيره اطلاعات و كاتالوگ محصولات بيش از 460 تأمین‌کننده اصلي كرده است و اين اطلاعات را با ساير مناطق هفت‌گانه استراليا به اشتراك گذاشته است. شبكه اطلاعات دارويي (NPC) نيز تلاش بسياري در توانمندسازی شركاي تجاري خود نمود تا با در اختيار داشتن اطلاعات صحيح و دقيق، بهترين تصميم را در کوتاه‌ترین زمان اتخاذ كند. در ضمن استفاده از اين سيستم يكپارچه باعث شد تا تغييرات احتمالي در كالاي يك تولیدکننده، به‌صورت خودكار به اطلاع ساير شرکای نيز برسد. ديگر اتفاق مهم در اين حوزه ادغام و بهنگام سازي اطلاعات ارسالي و دریافتی در هر دو سيستم شبكه اطلاعات دارويي (NPC) و سازمان ملي بهداشت استراليا (NSW)، همچون قراردادها، مديريت منابع مالي و همچنين سيستم الكترونيكي كلينيكي است.

تركيه؛ برقراري اولين سيستم موفق رهگيري توليدات دارويي براي دستيابي به زنجيره تأمین سالم، ايمن و قابل‌اعتماد.

سيستم رهگيري دارويي تركيه يك زيرساخت بسيار مدرن است كه براي رهگيري تمامي توليدات واحدهاي دارويي بنیان‌گذاری شده است. اين ساختار با استفاده از ابزارهاي مدرن و استاندارد، همانند GTIN و شناسه سريال كالا در قالب يك باركد ديتا ماتريس تحت استاندارد GS1، قادر است تا هر بسته دارو را كه در چرخه تأمین در حال جابجايي است در هر نقطه‌ای رصد و رهگيري كند. اين باركد، كه با شكلي مناسب بر بسته‌بندي دارو نقش بسته است در هر مرحله توسط بازيگران اصلي اين حوزه اسكن شده و اطلاعات دريافتي جهت ذخيره و به‌کارگیری به بانك اطلاعات سيستم جامع رهگيري كشور ارسال می‌گردد. اطلاعات ارزشمند ثبت‌شده در اين سامانه براي استفاده در زنجيره تأمین به‌کارگیری خواهند شد. سيستم رهگيري دارويي تركيه، يك برنامه موفق كشوري در خصوص رهگيري دارويي بر اساس کد مکان GLN مي باشدكه صحت تأمین دارو و رسيدن آن را به بيماران تضمين می‌کند. لازم به ذكر است كه مانند ساير نقاط جهان، متقلبان بيكار نمی‌نشینند و حجم زياد داروهاي تقلبي، دزدی‌ها و جعل باركد داروها، مانعي بزرگ بر سر راه رسيدن به اهداف عاليه می‌باشند.

زمينه:

همان‌طور كه قبلاً عنوان گرديد، جعل دارو مشكلي جهاني است و در چندين سال گذشته تعداد داروهاي جعل‌شده رو به فزوني گذارده است. آموزش‌هاي همگاني و وضع قوانين سخت‌گیرانه‌تر حكومتي در اين خصوص و در جهت كنترل جاعلان، به‌اندازه كافي در مقابله با اين مشكلات و موانع كارگشا نبوده‌اند. با حرفه‌ای‌تر شدن متقلبان، تولیدکنندگان دارو و ساير شركاي تجاري آن‌ها نيز ناگزير به ايجاد امنيت بيشتري براي محافظت از چرخه زنجيره تأمین خود هستند. در كشور تركيه، تمامي مشارکت‌کنندگان و ذينفعان در صنعت توليد دارو و تجهيزات درماني، داري اعتبارنامه مجوز فعاليتي هستند كه قبلاً توسط آژانس دارو و تجهيزات درماني تركيه صادرشده است. پس از صدور اجازه‌نامه مذكور، اطلاعات تولیدکننده در سامانه سيستم رهگيري دارويي ذخیره‌شده و قيمت محصولات توليدي توسط كميته علمي و تخصصي اين نهاد تعيين و جهت بهره‌برداري در بانك اطلاعات ذخيره می‌گردد. در حال حاضر اطلاعات در حدود 91 درصد از داروهاي توليدي در اين سامانه ذخیره‌شده و روزبه‌روز بر تعداد آن‌ها افزوده می‌گردد.

چالش:

چالش اصلي پيش روي صنعت درماني تركيه كسب اطمينان از قابل‌اعتماد بودن زنجيره تأمین دارو و درنهایت دريافت صحيح آن توسط بيماران است. همانند ساير نقاط دنيا اين صنعت در تركيه نيز درخطر انجام فعالیت‌های غیرقانونی همچون گستره‌اي از دزدي‌ها و مشروعيت بخشيدن به داروهاي جعلي قرار دارد كه به‌راحتی مي‌تواند ايمني سلامت عمومي را به خطر جدي بیندازد. اين كشور، نيازمند يافتن راهي است تا از ورود داروهاي غیرقانونی در اين زنجيره جلوگيري كرده و داروهاي قاچاق و جعلي را با استفاده از روش‌های پيشرفته شناسايي كند.

راهكار:

رهگيري متوالي و رصد زنجيره تأمین از نقطه توليد تا محل مصرف، به‌عنوان راهكار اصلي در حفاظت از زنجيره تأمین هدف‌گذاری شد و طراحي سيستم خودساخته رهگيري، از پيش به‌عنوان ابزار اصلي اين فرآيند گسترش داده شد. همچنين يك بانك اطلاعاتي گسترده واحد جهت ثبت تمامي اطلاعات در خصوص فعاليت‌ها و حركت دارو در زنجيره تأمین تأسیس گرديد. باوجوداین مديريت متمركز و يكپارچه، سيستم مي‌تواند داروها را در هر نقطه‌ای از زنجيره تأمین با استفاده از شناسه GS1 آن‌ها مورد رهگيري قرار دهد. اين سيستم الكترونيك بر مبناي اسكن شناسه داروها عملكرد بسيار خوبي داشته و مي‌تواند مدلي قابل‌ارائه و دفاع براي ساير كشورهايي باشد كه می‌خواهند از اين راهكار براي افزايش ايمني صنعت سلامت خود برخوردار شوند. يكي از نواقص سيستم رهگيري دارويي تركيه ضعف در رهگيري بسته‌های ثانويه داروست. اكثر داروهاي خریدوفروش شده در سيستم دارويي تركيه در بسته‌بندی‌های كارتني و يا جعبه‌های داراي باركد اصلي قراردادند، كه سيستم رهگيري به‌راحتی آن‌ها را شناسايي می‌کند، اما در مورد بسته‌بندی‌های ثانويه، اين سيستم داراي محدودیت‌هایی است. تدابير دولت تركيه استفاده از يك سيستم جابجايي بسته‌اي دارو و نيز سيستم مركزي به اشتراک‌گذاری فايل براي رهگيري مرسولات به جهت كاهش خطاها در اين فرآيند بوده است. سيستم PTS زبان مشترك الكترونيكي را ارائه مي‌دهد كه با استفاده از آن مي‌توان ميان بازيگران اصلي صنعت سلامت كشور تبادل اطلاعات را به‌درستی به انجام رساند. روند انجام فرآيند ثبت اطلاعات بدین‌صورت است كه پس از توليد كالاي نهايي توسط توليدكنندگان و تخصيص باركد منحصربه‌فرد تحت استاندارد GS1 به بسته، كه دربرگیرنده مشخصات اصلي دارو همچون GTIN، تاريخ توليد و انقضاء و شماره و محل توليد است در قالب يك باركد دوبعدي الصاق شده به بسته دارو، تولیدکنندگان يك پيام توليد را به سامانه ITS ارسال داشته و با استفاده از زبان مشترك الكترونيك XML، اطلاعات را در سامانه PTS ذخيره می‌نماید. اين اولين پيام در آغاز چرخه رهگيري دارو است. پس از دريافت بسته ارسالي، مسئولين دریافت‌کننده، اطلاعات موردنظر را در قالب XML از سامانه PTS دانلود كرده و سپس با اسكن كردن مرسولات، انطباق اطلاعات با مرسوله دريافتي را تائید می‌کنند و سپس اطلاعات و مشخصات اين دريافت را به سامانه ITS ارسال می‌نماید. در اين مرحله مالك دارو از تولیدکننده به انباردار تغيير می‌کند. فرآيند مشابهي نيز توسط فروشندگان جزء و يا بيمارستان‌ها به‌عنوان دریافت‌کنندگان دارو در جريان است. پس از ارسال درخواست خريد توسط مشتريان جزء، عمده‌فروشان اطلاعات فروش خود را به سيستم ITS ارسال كرده و فايل XML كالا را در سامانه PTS بارگذاري می‌نماید. در اين مرحله خريدار فايل اطلاعات مذكور را از سامانه PTS دانلود كرده و از اطلاعات آن براي ارسال و ثبت فرآيند خريد در سامانه ITS استفاده می‌نماید. براي مصرف‌کننده‌ای مثل يك بيمارستان، عمليات مصرف دارو درست زماني محقق مي‌شود كه درب بسته دارو جهت مصرف بازمی‌گردد. به زمان طي شده از زمان توليد دارو تا زمان مصرف دارو توسط بيمار، زندگي دارويي و به زمان مصرف دارو نيز پايان زندگي دارو لقب داده‌اند. اين مرحله پاياني با زدن يك تيك در سامانه ثبت و ضبط می‌گردد تا با پايان شجره‌نامه دارو، از ورود احتمالي و دوباره آن به چرخه تأمین جلوگيري به عمل آيد. در مدل خرده‌فروشی دارو، پس از دريافت نسخه از بيمار، كارگزاران، داروي درخواستي را براي بيمار مهيا كرده و فاكتور الكترونيكي آن را براي پرداخت به سامانه مربوط ارسال مي‌نمايند. سامانه پرداخت، سپس اطلاعات داروي فروخته‌شده را از طريق ITS موردبررسی قرار داده و تأیید مي‌نمايد كه داروي فروخته‌شده در خرده‌فروشی با اطلاعات موجود در ITS مطابقت دارد و سپس اقدام به پرداخت می‌نماید.

مزايا:

كشور تركيه در حدود 40000 ذينفع مشمول استفاده از سيستم ITS داشته و در حدود 10 ميليارد بسته دارويي را تاکنون رهگيري نموده است و روزانه بيش از 45 ميليون تراكنش در سيستم ثبت مي‌شود. مدت‌زمان دريافت پاسخ در اين سامانه در حدود 0.02 ثانيه درازای هر تراكنش است و اين سرعت‌بالای ارسال و دريافت اطلاعات يكي از نقاط برجسته اين فرآيند است كه باکیفیت عالي 99.99 درصد به انجام می‌رسد. هدف اصلي كشور تركيه حصول اطمينان و اعتماد به چرخه رسيدن دارو به بيمار است. با برپايي سيستم رهگيري دارويي، اين كشور، نه‌تنها به اين هدف، بلكه به هدف‌هاي بيشتري نيز دست‌یافته است. اين فرآيند در بازتواني و قوت بخشيدن به سيستم دارويي تركيه بسيار مشاركت نموده و از فروش داروهاي جعلي در اين كشور و جعل باركدها جلوگيري به عمل‌آورده است. نتايج تلاش‌هاي دولت تركيه بسيار شگرف بوده است و زمينه‌هاي ذکرشده بالا، به‌تنهایی، سالانه يك ميليارد دلار صرفه‌جويي اقتصادي را عايد اين صنعت كرده است و با در نظر گرفتن اينكه صنعت دارويي تركيه، گردش مالي سالانه بالغ‌بر 10 ميليارد دلار را داراست، اين صرفه‌جويي بسيار چشمگير خواهد بود. بعلاوه، سيستم الكترونيكي، يك فرآيند بر خط چرخه تأمین را داراست و استفاده از آن، باعث صرفه‌جويي در وقت و نيز افزايش كارايي سيستم خواهد شد. سيستم فراخواني محصول نيز دچار تحولي شگرف گرديد و اين فرآيند بسيار پيچيده را بسيار تسهيل نمود. امروزه، براي دولت يا تولیدکنندگان امکان‌پذیر است كه بدون وجود هرگونه مانعي در چرخه توزيع يا تأمین، در هر نقطه و در هرزمانی، بخش يا كل يك بسته دارو را مورد بازرسي قرار دهند و در هنگام صدور درخواست فراخواني، سرعت آن را مورد بازبيني قرار دهند. اطلاعات ثبت و رصد شده در اين سامانه‌ها بسيار ارزشمند هستند و براي ساير بخش‌هاي دارويي، مثل تهيه گزارش‌های مديريتي، رصد چرخه توليد و جلوگيري از ايجاد ماليات اضافه قابل‌استفاده هستند و تصمیم‌گیری‌های آني و برآوردهاي تضمین‌شده می‌توانند با استفاده از اطلاعات به‌سرعت به‌روز شونده به‌درستی به انجام برسند.

جمع‌بندي و مراحل بعدي:

خروجی‌ها و مزاياي بسيار ارزشمند اين فرآيند، الهام‌بخش ساير صنايع و نيز ساير كشورها بوده است. در حقيقت، دولت تركيه همين سيستم رهگيري ملي را براي ساير صنايع حياتي خود، همانند تجهيزات دارويي و نيز مواد خوراكي به انجام رسانده است. سازمان كنترل دارو و تجهيزات پزشكي تركيه اخیراً سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در پروژه‌هايي براي رصد و رهگيري تجهيزات حساس پزشكي و لوازم‌آرایش انجام داده است. همچنين دولت تركيه برنامه‌هایی براي افزايش قدرت و دقت اين رهگيري‌ها انجام داده است. پروژه خلاقانه جديد، تحقيقات در مورد فرآيندي است كه با تغييرات در سيستم حاضر، قادر به رصد و رهگيري تمامي محصولات، جدا از نوع ساخت، استانداردها و شماره‌گذاری‌های متفاوت آن‌ها باشد. با محقق شدن اين برنامه خلاقانه، سيستم مي‌تواند با آيين‌نامه‌هاي متفاوت كشورهاي مختلف مطابقت يابد و با هر بسته‌بندي متفاوت محصولات توليدي بدون نياز به توسعه و برنامه‌نویسی مجدد، انطباق يابد. همچنين اين راهكار مي‌تواند راهگشاي ساير كشورهايي باشد كه به دنبال مسيري مطمئن و آزموده شده براي رهگيري داروهاي مورداستفاده در صنعت درماني خود هستند، باشد.

نتيجه‌گيري و پیشنهاد‌ها

بر طبق جديدترين نمونه‏هاي اجراشده در كشورهاي مختلف، رفته‌رفته به اين باور رسيده‏ايم كه ظرفيت‏هاي استانداردهاي GS1 در حوزه سلامت به‌غایت بيشتر از آن چيزي است كه تصور آن مي‏رفت. وجود متغير‏هاي آسيب‏پذيري همچون دارو‏ها يا تجهيزات خاص پزشكي كه مستقیماً باجان بيماران در ارتباط هستند، لزوم بهره‏گيري از قالبي كه بتواند تمامي فرآيند‏هاي مرتبط را همچون زنجيره‏اي متحد به نظم آورد دوچندان مي‌نمايد.

اهميت توجه به مسيري كه اين كالاهاي حياتي در آن جابجا مي‏شوند و نيز زماني كه آن‌ها براي رسيدن از نقطه‏اي به نقطه ديگر صرف مي‌كنند بسيار مهم هستند. جدا از اينكه دارو‏ها اصلي يا تقلبي هستند و نيز فارغ از تحريف‏هاي متداول دارويي و نيز كالاهاي متشابه، محل نگهداري داروها و تجهيزات و نيز تاريخ‏هاي توليد و انقضاء اركان اصلي اين مبحث هستند. وجود نظام تأییدشده‌ای كه تمامي دغدغه‏هاي توليد‏كنندگان، تأمین‌کنندگان و از همه مهم‌تر مصرف‏كنندگان را پاسخگو باشد، به‌عنوان راهكاري مؤثر، مي‌تواند موردتوجه صنعت سلامت كشور باشد. بهره‏گيري از اين راهكارها و بومي‏سازي نرم‏افزارها و سخت‏افزار‏هاي مرتبط با آن‌ها، به‌عنوان پوششي محافظ مي‌تواند از جان رنجور بيماران در برابر خطا‏ها يا اشتباهات محافظت كند. تعداد فرآيند‏هاي تكراري و کاغذبازی‌های معمول در تهيه و تأمین كالاهاي سلامت‌محور ضريب بروز خطاهاي انساني را افزايش مي‌دهند. قطعاً كسي شكي در تعهد بدنه سلامت كشور ندارد ليكن حركت به‌سوی خودكارسازي فرآيند‏هاي تكراري و حذف عملياتي كه ماشين‏ها و دستگاه‏ها به‏راحتي مي‌توانند انجام دهند باعث مي‏شود كادر درماني بيشتر توان و انرژي خود را مصروف سلامت جسمي و از همه مهم‌تر سلامت رواني بيماران نمايند. آزادسازی زماني كه كادر درماني درگذشته‌ای نه‏چندان دور به اموري همچون بايگاني‏‎هاي معمول پزشكي مي‏كردند و سپردن اين امور به ماشين‏هاي خودكار فرصتي را پديد مي‏آورد كه آن‌ها به امور مهم‏تري بپردازند كه تاكنون فرصت پرداختن به آن‌ها را نداشته‏اند. بي‏شك هر مجموعه‌ای به جهت مرتفع ساختن مشكلاتش راهكارهايي را از انواع سخت‏افزاري و يا نرم‏افزاري برمي‏گزيند اما وجود راهكارها و نرم‏افزار‏هاي متعدد كه در تماس با يكديگر توانايي ايجاد ارتباط مؤثر را ندارند در درازمدت مجموعه‏هاي جزيره‏اي را در پيوستن به يكديگر دچار مشكلات فراوان كرده و آن‌ها را به يافتن راه‌حلی جامع‌تر مجبور خواهد كرد كه همين امر هزينه‏هاي بسياري را به اين مجموعه‌ها وارد خواهد آورد. استفاده از راهكارهاي جامعي كه بعد از تجربيات ساير همكاران اين صنعت در نقاط ديگر دنيا استفاده‌شده‌اند و ايرادات و اشكالات آن‌ها درگذر از تنگناهاي اجرايي مشخص‌شده است به نظر منطقي‏تر و بروز‏تر و نيز اقتصادي‏تر مي‌نمايد. استفاده از مجموعه راهكارها و فرآيند‏هاي GS1 كه زبان بين‏المللي کسب‌وکارها و تجارت‏هاي خرد و كلان مي‏باشند و در نقاط مختلف دنيا بر مؤثر بودن آن‌ها اجماع جهاني وجود دارد این دسته‏اند. راهكارهايي كه مي‌توانند با بومي‏سازي صنعت سلامت، كشورمان را به اين مجموعه عظيم جهاني پيوند بزنند و با استفاده از ظرفيت‏هاي بی‌بدیل بومي، سود سرشاري را به اين صنعت سرازير كنند و نيز با استفاده از راهكارهاي آزموده شده باعث رشد كيفيت ارائه خدمات و نيز افزايش ايمني بيماران گردند.